|
Başbakanlık İnsan Hakları Eski Başkanı ve Ceza Hukuku Öğretim Üyesi Doç.Dr. Vahit Bıçak sorularımızı yanıtladı...
(Tempo Dergisi, Sayı: 1043, Sayfa 25, 29 Kasım 2007)
TEMPO: Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu"™nda, polisin güç kullanma yetkisi var mı?
Vahit Bıçak: Polisin güç kullanma yetkisi var. Polisi diğer kamu görevlilerinden ayıran özellik, güç ve silah kullanma yetkisine sahip olması.
T: Polisin güç kullanmasındaki kurallar nedir?
V.B.: Gelişigüzel güç ve silah kullanılmaması gerekir. Güç kullanmanın bir amaca yönelik olması gerekiyor. Yani kişi bir direnç göstermişse, gösterilen direnci ortadan kaldırmaya yönelik olması şart. Ve kullanılan gücün karşılaşılan dirençle orantılı olması gerekiyor. Ama direnç yoksa, güç kullanılmaz.
T: Polisin kademeli güç kullanması ne demek?
V.B.: Polisin güç kullanımında elinde bir sürü şey var. Bunlar cop, biber gazı, tazyikli su dışında silahtır. Polis havaya uyarı ateşi açabilir., silahı hedef gözeterek kullanır ki, hedefin seçildiği bölgelerde farklıdır. Ayağın hedef seçilmesi ayrıdır, kafanın hedef seçilmesi ayrı"¦ Polis güç kullanımında en basit güçten başlayacak. Basitle amaca ulaşılamıyorsa, bir sonraki güç kullanılır.
T: Peki, Polisin güç kullanımı hangi yasalarda düzenlenmiştir?
V.B.: Türk Ceza Kanunu ve Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu"™nda düzenlenmiştir.
T: Yeni düzenlemeler polise ne kadar yetki veriyor?
V.B.: Yeni yasadan ziyade, siyasi iradeyi bu konuda sorgulamak lazım. Bu, neticede yaşam hakkında yönelik bir saldırı, insan hakları ihlalidir Ce Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi"™n de (AİHM) Türkiye"™nin bu orantısız güç kullanımıyla ilgili çok sayıda davası oldu.
T: Vatandaş polis kimlik sorduğunda ne yapmalı?
V.B.: Yani kuşku uyandırıcı davranışlardan kaçınmak lazım. Ama kuşkuyla yaşayan toplum sağlıklı bir toplum olamaz. Bu korku ve endişeyle yaşanmaz çünkü. Kolluk kuvveti ne için vardır? Kolluk, bizi suçlara karşı korumak için vardır. |